BLOG - Hoogsensitief

Ik herinner het me nog alsof het gisteren was. Op een gezellige winteravond zit ik thuis in de hoek van de woonkamer met mijn pasgeboren zoon op de arm. Familie op bezoek die druk in discussie verwikkeld zijn. En dan plots … een scherp, doordringend geluid dat door de kamer weerkaatst. PIEP PIEP PIEP. Iedereen babbelt onverstoord verder, maar ik schreeuw het uit: “Zet die microgolf af!!”. Het gesprek stokt, het wordt muisstil. 

En toen ging de kraan onverbiddelijk open… Ik was net bevallen van ons eerste kind, maar dit waren geen tranen van geluk. Ik was oververmoeid, overprikkeld en kon niets meer verdragen. Alsof mijn zenuwen bloot lagen op mijn huid. Elk geluid, elke emotie, elke verandering kwam keihard binnen. Hoog tijd om in te grijpen. “Hoogsensitiviteit, heb je daar weleens van gehoord?” vroeg mijn coach me. Mijn redder in nood! Na dertig jaar viel mijn emotionele puzzel eindelijk in elkaar.

Prikkels en Persoonlijkheid

Maar liefst 15% van de bevolking is hoogsensitief. Wat wil dat precies zeggen? Kort samengevat: iemand met hoogsensitiviteit heeft een sterke vaardigheid om externe factoren waar te nemen én ze diepgaand te verwerken. De hersenen van een hoogsensitief persoon gaan prikkels op een andere, diepere manier verwerken en analyseren. Daarom kan een hoogsensitief persoon (of HSP) meer ontvankelijk zijn voor overprikkeling en emotionaliteit. Vergelijk het gerust met een film in ‘high definition’. Niet alleen licht en vormen, maar ook smaak, geuren of geluiden neemt een HSP extra scherp en intens waar. Je kan je wel inbeelden dat je daar erg moe van wordt! Maar, goed nieuws: hoogsensitiviteit is een persoonlijkheidskenmerk (zoals ongeduldig zijn) en hoeft dus geen nadeel te zijn. Integendeel; als je je hoedt voor de valkuilen én je talenten versterkt, maakt het je zelfs veerkrachtiger.

Goed omgaan met je hoogsensitiviteit? Zo doe je dat!

Tip 1: Neem je zelfzorg heel serieus 

Als HSP verwerk je prikkels diepgaander en heb je meer behoefte aan hersteltijd. Plan dus regelmatig herstelmomenten in, zodat je je aandacht weer gefocust kan richten. Een vakantie naar Mallorca is altijd leuk, maar eigenlijk moet je het zo ver niet zoeken. Een klein momentje voor jezelf inlassen hoeft niet veel moeite, tijd of geld te kosten:

• maak een wandeling tijdens je lunchpauze;
• doe een ademhalingsoefening tussen twee meetings;
• wissel een aandachtsintensieve taak af met een routinetaak en voorzie ruimte voor vrije momenten;
• zet een hoofdtelefoon op met rustgevende muziek of net om het externe geluid te dempen.
• zorg tijdens je pauzes voor een andere sfeer – met een snuifje humor, een gezellig kopje thee of een aangename temperatuur. 

Zo weet je lichaam dat je even helemaal kan ontspannen. Belangrijk is dat je beseft dat er geen alomvattend medicijn van zelfzorg bestaat. Ga op zoek naar wat jij nodig hebt en wat jou deugd doet, en durf die trucjes dagelijks toe te passen.

Tip 2: Maak afspraken met jezelf 

Hoe beter jij als HSP je energie kan managen, hoe beter je je voelt. Heb je een duidelijk beeld van welke activiteiten je uitputten of net een boost geven? Dan kan je een kader creëren waarin je met jezelf afspreekt hoeveel prikkelende activiteiten je wil plannen tijdens de week of in het weekend, rekening houdend met je ‘oplaadtijd’. Een voorbeeldje uit mijn eigen leven: ik geef maximum twee groepssessies per week, de resterende tijd vul ik op met 1-op-1-coachings. In het weekend plan ik nooit meer dan één avondactiviteit. Dankzij dit kader hoef je niet telkens opnieuw met jezelf te onderhandelen of je nu wel of niet ingaat op een uitnodiging. Je hoeft alleen maar even te checken of er al voldaan is aan je voorwaarden. Wil een vriend met jou op stap tijdens het weekend, maar heb je al een etentje met je partner gepland? Dan kijk je simpelweg naar de volgende mogelijkheid in je agenda waarop je wél kan. Zo hoef je nooit nee te zeggen, want je hebt steeds een alternatief klaar, en krijgt je brein die broodnodige rust.

Tip 3: Geniet als het kan, huil als het moet 

Voor HSP’s kunnen emoties soms erg overweldigend zijn. Word je overmand door verdriet, woede, schaamte of angst? Geef dat gevoel dan voldoende ruimte en probeer het niet onder een dekseltje te verstoppen. Dat lijkt misschien een goed idee – been there, done that – maar voor je het weet, begint het potje te sudderen en over te lopen. Natuurlijk gaat iedereen op een andere manier met zijn emoties om. Terwijl voor de één een potje snotteren enorm kan opluchten, gaat de ander liever de ziel uit zijn lijf joggen of, waarom ook niet, eens goed schreeuwen tegen de branding. Kijk vooral naar wat jij nodig hebt en luister naar je lichaam.

Tip 4: Scan je omgeving 

Toxische (werk)omgevingen hebben een grote invloed op hoogsensitieve personen. De locatie, de sfeer, de manier waarop mensen er met elkaar communiceren, de zingeving die je in je werk kan stoppen. Geeft het je energie of vreet het energie? Zo zag ik in mijn praktijk een heel gedreven dame met de ideale job. Eén minpuntje: ze werkte op een industrieterrein omgeven door beton. Door het gebrek aan groen ging ze tijdens haar pauzes niet graag naar buiten, waardoor ze ongelukkig werd op het werk. Durf jezelf dus regelmatig de vraag te stellen of een omgeving nog wel goed voor je is. Misschien is het nodig om alternatieve paden te verkennen? Als HSP ben je vaak de eerste die een situatie zo ervaart, wat het niet makkelijk maakt om de knoop door te hakken. Je voelt je alleen in de situatie en dat maakt je onzeker: klopt jouw inschatting van de situatie wel? Denk eraan: je gevoel is jouw kracht, dus je mag er rustig op vertrouwen.

Tip 5: Probeer nieuwe dingen

Hoe knus en gezellig het er ook is, af en toe moet je als HSP even uit je comfortzone stappen. Dat klinkt akelig – en dat is het vaak ook – dus is het van belang dat je een setting creëert waarin je vertrouwen voelt. Laat je goed omringen door mensen die voor je supporteren, die jouw potentieel zien en je zo nu en dan triggeren om iets te doen waar je zelf niet meteen voor zou kiezen. Geloof het of niet; de kans dat je het overleeft, is erg groot. Meer zelfs: door uit je comfortzone te stappen, groeit je zelfvertrouwen, want achteraf ben je trots op jezelf dat je het gedurfd hebt.

Tip 6: Jouw sensitiviteit als kracht!

Laten we nu ook eens focussen op de positieve kanten van hoogsensitiviteit. En die zijn er in overvloed! HSP’s zijn bijvoorbeeld heel opmerkzaam, ze voelen situaties snel aan, kunnen goed de noden van anderen inschatten en hebben een sterk rechtvaardigheidsgevoel. Daarom voelen ze zich vaak als een vis in het water in beroepen waarin relaties met mensen centraal staan. Denk maar aan hulpverleners, rechters, bemiddelaars, coaches, copywriters, acteurs en sales-verantwoordelijken. Ken dus je eigen krachten en ga op zoek naar een job waarin jij als HSP een voetje voor hebt.

Tip 7: Durf hulp vragen

Vroeger beschouwde ik hulp vragen als een zwakte. Ik moest en zou het allemaal alleen kunnen, want tja … dat deden alle andere mama’s en werknemers/ondernemers toch óók? (grootste misvatting ever, trouwens). Kijk eens in je naaste omgeving: met wie kan jij in vertrouwen over je problemen en uitdagingen praten? Of ga eens praten met een coach, die met veel begrip naar je verhaal zal luisteren en je zal begeleiden om alles in perspectief te plaatsen. Samen bekijk je wat jij nodig hebt en welke acties je kan ondernemen om de situatie te doen kantelen in een richting die beter werkt voor jou, zowel op je werk als in je privéleven.

Wil jij ook meer zicht krijgen op je talenten en ontdekken wat jij nodig hebt om in je kracht te staan? Welke werkomgeving heb jij nodig om te excelleren? Een coach kan je begeleiden om in kaart te brengen waar jij energie van krijgt, welke talenten jou onderscheiden en hoe je die kan inzetten.

Meer weten?

Hoogsensitief?

Check www.hspvlaanderen.be en www.hoogsensitief.nl

Enkele leestips: 

“Hoog sensitieve personen” (Elaine Aron)

“Eerste hulp bij hoogsensitiviteit” (Elke Van Hoof)

“Hoogsensitief opvoeden” (Mertens, Cattersel, Bogemans & Gielis)

Hoogsensitiviteit @Work (Van Den Daele, Nauwelaerts)

Mijn kind is hoogsensitief (Van Den Daele, T’kindt)